Oderwald to inaczej Las Odrzański, czyli 1 315 ha lasów w starorzeczu Odry koło Krępy. Teren ten ponad 500 lat temu należał do Zielonej Góry. Mieszczanie robili tu interesy, polowali i odpoczywali. Przed 100 laty był celem wielu wypraw za miasto. Na zdjęciu kartka z pozdrowieniami z 1904 r.
Dojazd samochodem z centrum miasta zajmuje kilkanaście minut. W Zawadzie skręcamy w lewo na Krępę (można też jechać drogą przez Chynów). Na skrzyżowaniu w środku wsi skręcamy w prawo. Po pewnym czasie kończy się asfalt, a polna droga prowadzi wzdłuż Odry. Widać jeziorka w starym korycie Odry. To serce Oderwaldu. Stąd żółtym szlakiem dojdziemy do Wysokiego (10 km) lub w drugą stronę do Stożnego (5 km). W poprzek biegną wspaniałe aleje regularnie obsadzone pięknymi drzewami. To jedyny ślad dawnej świetności.
- Las Odrzański został wpisany do programu Natura 2000, europejskiej sieci obiektów szczególnie cennych - mówi Marek Maciantowicz z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. - Mamy tutaj stare dąbrowy i las łęgowy otaczające starorzecze Odry.
Mimo oddzielenia wałami, gdy w rzece podnosi się poziom wody, to tu też ona przybiera. Najstarsze dęby mają po 150-160 lat i są poprzecinane lasami olchowymi. Można tu spotkać łabędzie, bociany czarne, żurawie, żółwie, bobry, czasami pojawia się łoś.
Starorzecze Odry. Jeszcze 200 lat temu koryto rzeki biegło inaczej niż dziś. Pozostało po nim liczne jeziorka.
Na przedwojennych mapach w tym miejscu zaznaczono budynek Fischerei czyli restauracji rybnej. Otwarto ją 28 października 1865 r. Na starych panoramach Zielonej Góry zaznaczoną ją jako niepozorny drewniany budynek. Czy wyglądała tak, jak na zdjęciu?
To prawdopodobnie na jego miejscu powstała w 1900 r. elegancka restauracja pokazywana na widokówkach z Oderwaldu.
Restauracja w Oderwaldzie. Lata 30.
Już w XIV wieku mieszczanie dzierżawili tutaj 100 parceli ziemi i lasów. W 1408 roku miasto kupuje grunty należące do Zawady i przez kolejne lata przejmuje następne tereny. Cały proces trwał 20 lat, kiedy to w 1428 r. miasto kupuje ostatni fragment Oderwaldu, a książę Henryk IX zatwierdza to lenno. Na lesie zarabiało i miasto, i książę, a później cesarz zarabiający na podatkach. W XVII wieku wprowadzono nawet stałą roczną opłatę za wstęp do lasu. (Na zdjęciu Oderwald - widok z ok. 1870 r.)
Oderwald był wielokrotnie zalewany, dlatego w latach 1802-03 uregulowano brzegi rzeki przesuwając jej koryto, a pierwsze plany budowy nowych kanałów powstały w latach 70. XVIII wieku.
Teren był głównie miejscem połowów ryb i polowań. Później nabrał więcej cech miejsca do wypoczynku i dobrej zabawy. Można tutaj było przenocować, coś zjeść czy wypożyczyć łódki. Tutaj przez kilkadziesiąt lat podczas wrześniowych obchodów zwycięstwa pod Sedanem gromadziły się na piknikach setki zielonogórzan. (Na zdjęciu restauracja w Oderwaldzie - widok od tyłu).
Polujący w miejskich lasach przez dziewięć lat byli zrzeszeni w pięciu rewirach. Trzy rewiry obejmowały lasy iglaste, dwa - lasy liściaste nad Odrą. Myślistwo stanowiło dla miasta znaczące źródło dochodu. W czasach przedwojennych [przed I wojną światową - red.] co roku ubijało się w Oderwaldzie na terenie między Zawadą a Krępą około 50 saren, 500-600 zajęcy, 1 000 królików, 500 kuropatw, 150 dzikich kaczek, 100 bażantów, 10-20 bekasów, 10-15 lisów, 2-3 borsuki, 2-5 kun, 5 tchórzy i kilka cietrzewi. Niestety po wojnie liczba zwierzyny płowej się zmniejszyła i przez kilka lat nie można było polować z nagonką.
Króliki całkowicie zostały wytrzebione, również bardzo mało było bażantów. Chcąc temu zaradzić, dzierżawcy łowczy sprowadzali z innych terenów te zwierzęta, by znów zapełniły Oderwald. Jednak projekt sprowadzenia królików aż z Czech spalił na panewce. Dopiero gruntowne nawożenie łąk, porządkowanie gajów, dokarmianie i dbanie o lasy spowodowało, że w kilka lat po wojnie znów powróciły polowania na małą zwierzynę. Ochroną objęto kunę leśną i myszołowa.
Ze starych gazet
Polujący w miejskich lasach przez dziewięć lat byli zrzeszeni w pięciu rewirach. Trzy rewiry obejmowały lasy iglaste, dwa - lasy liściaste nad Odrą. Myślistwo stanowiło dla miasta znaczące źródło dochodu. W czasach przedwojennych [przed I wojną światową - red.] co roku ubijało się w Oderwaldzie na terenie między Zawadą a Krępą około 50 saren, 500-600 zajęcy, 1 000 królików, 500 kuropatw, 150 dzikich kaczek, 100 bażantów, 10-20 bekasów, 10-15 lisów, 2-3 borsuki, 2-5 kun, 5 tchórzy i kilka cietrzewi. Niestety po wojnie liczba zwierzyny płowej się zmniejszyła i przez kilka lat nie można było polować z nagonką.
Króliki całkowicie zostały wytrzebione, również bardzo mało było bażantów. Chcąc temu zaradzić, dzierżawcy łowczy sprowadzali z innych terenów te zwierzęta, by znów zapełniły Oderwald. Jednak projekt sprowadzenia królików aż z Czech spalił na panewce. Dopiero gruntowne nawożenie łąk, porządkowanie gajów, dokarmianie i dbanie o lasy spowodowało, że w kilka lat po wojnie znów powróciły polowania na małą zwierzynę. Ochroną objęto kunę leśną i myszołowa.
W rybołówstwie dominowały połowy i hodowle karpi.
Ten urodzony 3 grudnia 1856 r. w Krępie przedsiębiorca, handlowiec i producent koniaków był wielkim miłośnikiem przyrody. Od 1900 r. przez 20 lat z ramienia miasta odpowiadał za Oderwald. Robił wszystko, by lasy w okolicach Krępy przyciągały turystów. To jego zabiegom w Radzie Miejskiej las zawdzięczał ciągłe inwestycje. Do dziś widać ślady jego działalności - zbudował drogę dojazdową i obsadzone pięknymi drzewami ścieżki leśne (ich budowę radni przegłosowali jednogłośnie).
Grünberczycy cenili radcę Otto Mülscha. Po jego śmierci w 1920 r., postanowili postawić mu w Oderwaldzie pamiątkowy kamień obsadzony świerkowymi choinkami. Nie wiadomo, w którym miejscu stał. Może to właśnie on ukrywa się pod wodą w jednym z jeziorek? Leśnicy nawet zastanawiali się nad wydobyciem kamienia.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze