Trudno wyobrazić sobie święta bez udekorowanej choinki. To podstawowa ozdoba bożonarodzeniowa. Jej tradycja sięga jeszcze przedchrześcijańskich czasów i związana jest z kultem wiecznie zielonego drzewka. Jako drzewko bożonarodzeniowe pojawiło się w XVI wieku. Na początku w Alzacji gdzie ubierano je w ozdoby z papieru i jabłka. Tak ozdobiona choinka miała symbolizować rajskie drzewo poznania dobra i zła. Wielkim zwolennikiem dekorowania choinek był Marcin Luter. Choinki szybko podbiły zatem rejony protestanckich Niemiec. Do Polski choinka trafiła na przełomie XVIII i XIX wieku. W świecie chrześcijańskim samo żywe drzewko stało się symbolem Chrystusa jako źródła życia. Innych znaczeń można doszukiwać się w ozdobach choinkowych.
Gwiazda Betlejemska. Często można ją spotkać na szczycie choinki. To nazwa obiektu astronomicznego, która wg. Biblii prowadziła mędrców do Betlejem gdzie narodził się Chrystus. Brytyjski astronom Mark Kidger uważa, że w czasie gdy miał się narodzić Chrystus, ówcześni astrologowie zetknęli się z dużym zagęszczeniem niezwykłych zjawisk na niebie. Johannes Kepler uważał jednak, że tą gwiazdą była wielokrotna koniunkcja trzech planet Jowisza, Saturna i Marsa. Gwiazda umieszczana od ubiegłego wieku na szczycie choinki, miała pomagać w powrotach do domu z dalekich stron.
Oświetlenie choinki to piękna dekoracja. Wystarczy przyjść na deptak w czasie świąt i zobaczyć jak pięknie mieni się miejskie drzewko. Lampki na choince mają jednak swoje głębsze znaczenie. Pierwotnie miały bronić dostępu przed złymi mocami, a także odwrócić nieżyczliwe spojrzenia ludzi. W religii chrześcijańskiej światełka symbolizowały Chrystusa, który miał być światłem dla pogan.
Zawieszane na gałązkach jabłka to symbol biblijnych owoców. To nimi właśnie szatan kusił Adama i Ewę. Pierwotnie jabłka na choince nie były jednak symbolem grzechu, a miały zapewnić mieszkańcom zdrowie i urodę. Dziś zamiast owoców na drzewku wiesza się kolorowe bombki.
Część z nas kultywuje jeszcze ten zwyczaj. Orzechy zawijane w sreberka nieść miały dobrobyt i siłę. Często włoskie orzechy pojawiają się w domach podczas długich świątecznych wieczorów. Podczas ich rozłupywania snute są opowieści, najczęściej przez dziadka.
Papierowe łańcuchy, które oplatały choinkę symbolizowały węża, w którego wcielił się szatan kusząc Adama i Ewę. Przypominały o zniewoleniu grzechem. W Polsce, w okresie zaborów przybrały już inne znaczenie. Miały wymowę politycznych kajdan narzuconych krajowi przez zaborców. W ludowej tradycji niektórych regionów Polski uważano, że łańcuchy wzmacniają rodzinne więzi oraz chronią dom przed kłopotami.
Zejdźmy z drzewka. Jemioła podwieszana najczęściej pod sufitem to symbol dostatku. Przybył do Polski z Anglii. W kulturze celtyckiej obchodzono się z rośliną - pasożytem z najwyższą czcią, wierząc w jej magiczne właściwości. Dziś pod jemiołą całują się zakochani oraz skłócone ze sobą osoby. Pęk jemioły powinno się zachować w domu do następnych świąt.
Obdarowywanie się prezentami to ulubiona przez dzieci część Bożego Narodzenia. Zwyczaj pochodzi jeszcze z czasów rzymskich. Podczas Saturnaliów odwiedzano się i dawano wzajemnie upominki. Z czasem zwyczaj wiązano z kultem św. Mikołaja. To autentyczna postać. Biskup z Miry we Włoszech żył ok. 270 roku. Pochodził z bogatej rodziny. Był wrażliwy i dzielił się z biednymi swoim majątkiem. Podobno rozdał biednym wszystko co posiadał. Zwyczaj samego rozdawania prezentów podczas świąt pojawił się już w średniowieczu. Później jego piewcą był Marcin Luter.
To jedna z najważniejszych wigilijnych tradycji. Gest dzielenia się opłatkiem jest symbolem pojednania i przebaczenia. To również znak przyjaźni i miłości. Tradycja łamania się opłatkiem swoje korzenie ma w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Była symbolem komunii duchowej członków wspólnoty. Dzielenie się opłatkiem ma zadanie zbliżać ludzi i łączyć.
Na wigilijnym stole również znajdziemy pełnie bogatych w symbolikę potraw. Według tradycji powinno ich być 12. Są różne interpretacje tego zwyczaju. Chodzi o 12 apostołów, 12 miesięcy, a nawet 12 prac Heraklesa. Na świątecznym stole znajduje się często puste nakrycie. To miejsce dla niespodziewanego gościa. Na wieczerzy nie może zabraknąć ryb. To symbol dostatku i zdrowia. Jeśli chodzi o króla wigilijnego stołu karpia, to jest symbolem siły. Grzyby natomiast mają zapewnić szczęście i dostatek. Pod niektórymi obrusami znajdzie się również sianko. To symbol tego, że Jezus Chrystus urodził się na sianie w żłobku. Nagi i ubogi.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze