Co kręci zielonogórzan w kosmosie? I czy wierzą w obce cywilizacje?

- Zdecydowanie życie pozaziemskie istnieje. Na pewno nie jesteśmy we wszechświecie jedyni. Ale nigdy nie marzyłam o tym, by wylecieć w kosmos. Wystarczy, że patrzę na to wszystko z dołu... - mówi pani Ania.

Podobnego zdania jest Tadeusz Zaborowski. W dzieciństwie marzył nawet o locie w kosmos. - Chyba każde dziecko o tym marzy. Ludzkość myśli o kosmosie, bo chce odkrywać coś nowego. Człowiek ma taką naturę. Myślę, że coś poza nami istnieje, tylko nie wiemy, czy uda nam się odkryć, co dokładnie - stwierdza. Cieszy się, że w mieście powstało Planetarium. - Fajna sprawa. Myślę, że powinni je jeszcze bardziej rozbudować.

(Na zdjęciu: Bogusław Wontor (SLD) z sejmowej komisji do spraw przestrzeni kosmicznej wchodzi do przenośnego planetarium w zielonogórskim "Lotniku")

Adam Śliwiński w pacholęcym wieku też planował wycieczkę w kosmos. - Chyba pod wpływem bajek i programów telewizyjnych. Szczerze mówiąc nie wiedziałem nawet, że dzisiaj mamy takie święto. Ludźmi w kwestii kosmosu kieruje przede wszystkim ciekawość. Nieraz nachodzą mnie myśli typu: czy coś poza nami istnieje? Szczególnie po obejrzeniu jakiegoś filmu science fiction - mówi.

Pani Kamila nie ma podobnych wątpliwości: - Na pewno jest życie pozaziemskie. Tam są jakieś stwory - śmieje się.

(Na zdjęciu: Kosmonauta Mirosław Hermaszewski po swoim locie w kosmos 27 czerwca 1977 r. objeżdżał całą Polskę i opowiadał o swojej wyprawie. Trafił też do Frankfurtu, gdzie spotkał się z pionierami. Na fotografii uwiecznił to Bronisław Bugiel)

Dwa lata temu w naszym mieście powstało Planetarium Wenus. O tym, że zielonogórzanie interesują się kosmosem, może świadczyć fakt, że tylko w ciągu kilku dni od otwarcia odwiedziło je kilka tysięcy mieszkańców. O co najczęściej pytają?

- Chociażby o to, jak mierzymy odległości do gwiazd. Patrząc z przestrzeni miejskiej na niebo, widać je słabo. U nas możemy "zatrzymać czas", wyłączyć warunki atmosferyczne i wszystko pokazać. Ludzie lubią się sprawdzać, lubią, kiedy pyta się ich o znajomość poszczególnych planet - tłumaczy Mateusz Wiśniewicz, jeden z głównych specjalistów Planetarium.

- Jak wygląda standardowy seans w waszej placówce?

- Zaczyna się od podróży na Marsa. Lektor opowiada o planetach bliskich Ziemi, później przechodzi do tych położonych dalej. Następnie uczestnicy wyruszają w lot przy samej powierzchni Marsa, przy okazji zwiedzają ciekawsze obszary tej planety, m.in. Wielki Kanion, którego głębokość sięga 7 km, czy najwyższą górę w Układzie Słonecznym, mającą 21 km - wyjaśnia Wiśniewicz.

Na brak zajęć pracownicy Planetarium narzekać nie mogą. W tygodniu do godz. 13 placówka zwykle ma komplet gości - czyli 93 osoby. Często to grupy zorganizowane ze szkół. Popołudniami bywa luźniej, ale w weekendy ludzie szturmują Centrum także w godzinach popołudniowych.

Choć w tym roku Planetarium nie obchodzi w sposób szczególny Dnia Kosmonautyki, w przyszłym ma być inaczej. - Działamy od niedawna. Już myślimy o tym, jak centrum udoskonalić, jak zmienić hol czy "jaskinię światła". Musimy się zmieniać, żeby cały czas przyciągać ludzi. Słuchamy też opinii odwiedzających, żeby zmieniać się na lepsze - mówi Wiśniewicz i dodaje, że w lipcu obędzie się specjalny piknik koło Centrum Przyrodniczego.

Zaglądamy jeszcze do Instytutu Astronomii im. prof. Janusza Gila. Najważniejszym obszarem badań jest tutaj wyjaśnienie mechanizmów promieniowania radiowego pulsarów. Co to takiego? Pulsary są jednym z ostatnich etapów ewolucji masywnych gwiazd. To tzw. gwiazdy neutronowe o promieniu 10 km. Mają masę większą od Słońca

- Zielonogórzanie interesują się działalnością Instytutu? - pytamy doktora Marka Sendyka.

- Tak, uczestniczą w pokazach nieba, biorą udział w publicznych spotkaniach przy okazji rzadkich zjawisk astronomicznych, np. zaćmienia Słońca czy tranzytów planet. Już 9 maja tego roku zaobserwujemy tranzyt Merkurego. Z tej okazji planowana jest impreza obserwacyjna przy Palmiarni wespół z Centrum Nauki Keplera - opowiada naukowiec.

(Na zdjęciu: Giorgi Melikidze , dziekan wydziału Fizyki i Astronomii UZ, podczas uroczystości nadania Instytutowi Astronomii imienia prof. Janusza Gila)

- Skąd w ogóle pociąg ludzi do kosmosu? - pytamy jeszcze doktora Sendyka.

- Ziemia jest tylko pyłkiem we wszechświecie. Kiedy zdamy sobie sprawę, że dzieli nas 100 km atmosfery od tzw. przestrzeni kosmicznej, to inaczej widzimy Ziemię i samych siebie. Słońce, które dla wielu jest tylko małym, jasnym i ciepłym krążkiem na niebie w rzeczywistości jest ponad 100 razy większą od Ziemi rozżarzoną kulą gazową. Z kolei podobnej wielkości Księżyc nie jest z sera, ale jest skalistym ciałem niebieskim kilkukrotnie mniejszym od Ziemi. To wszystko fascynuje i pobudza ludzką wyobraźnię - podkreśla Sendyk.

Zainteresowani tematyką kosmosu zadają mu różne pytania: czy kosmos jest duży, czy jest tam zimno, czy jest grawitacja, czy można żyć na innych planetach.

(Na zdjęciu: Adam Szary z Instytutu Astronomii UZ)

Skoro o istnienie życia pozaziemskiego pytaliśmy "zwykłych" zielonogórzan, to od odpowiedzi nie mógł się wywinąć także specjalista.

Sendyk: - Życie jest zespołem zachodzących jednocześnie procesów fizycznych i chemicznych, i jako takie nie powinno być wyjątkowe. Takie formy życia, jakie znamy na Ziemi, są charakterystyczne tylko dla niej. Na wielu planetach może występować woda, bardzo prawdopodobne, że życie może być w miejscach, gdzie są ku temu odpowiednie warunki. Potwierdzono istnienie w kosmosie związków organicznych, w tym aminokwasów występujących w białkach. One powstają bez istnienia życia. Jeżeli chodzi o potwierdzenie istnienia życia inteligentnego, to z tym jest gorzej. My aktualnie moglibyśmy odebrać fale radiowe od innej cywilizacji, gdyby ta je nadała. Ludzkość posługuje się falami radiowymi od około 100 lat. Wcześniej nie byliśmy widoczni w falach radiowych i nie mogliśmy w ten sposób obserwować innych cywilizacji - mówi naukowiec.

- Średnica naszej galaktyki wynosi około 100 tys. lat świetlnych i nasze pierwsze wyemitowane fale radiowe przebyły dotąd zaledwie 1/1000 jej średnicy. Nie wiemy, czy istnieje jakaś cywilizacja na którejś z pobliskich gwiazd, a nawet jeśli tak jest, to jej nie zobaczymy do momentu, gdy nie wyśle ona swoich fal radiowych, które muszą przebyć dystans do nas - wyczerpująco wyjaśnia doktor Sendyk.