Wytyczenie drogi z Wrocławia do Berlina w XII w. wiązało się z uruchomieniem w Nowej Soli przystanku poczty konnej, łączącej Śląsk z Brandenburgią. Znaczenie nowego traktu wzrosło wyraźnie po lokacji miasta. Wyznaczono wtedy nowe parcele budowlane na zachód i północ od starej osady, przez co obecny plac Wyzwolenia stał się główną ulicą Nowej Soli biegnącą przez środek miasta.
W XVIII wieku wyburzono stare domy między ulicą Moniuszki i Pocztową, co pozwoliło później poszerzyć południową część ulicy i przeznaczyć to miejsce na plac targowy. Kiedy w 1829 roku droga stała się fragmentem szosy państwowej, przystąpiono do jej podwyższenia i brukowania.
Późniejszą ulicę zaczęto zabudowywać już w XVII wieku. Jako pierwszy postawiono okazały, piętrowy zajazd obsługujący pocztylionów. Po lokacji miasta przez blisko 80 lat pełnił on funkcję ratusza. Naprzeciwko umieszczono nawet wysoką wieżę zegarową, która zastępowała wieżę ratuszową - symbol władzy miejskiej. Kiedy w 1820 roku przeniesiono magistrat na ulicę Moniuszki (przedwojenny ratusz), budynek zajazdu przeznaczono na najbardziej reprezentacyjny w Nowej Soli hotel z restauracją.
Jako jeden z nielicznych Grossen Gasthof został zniszczony w 1945 roku, a następnie rozebrany. Pod koniec lat 50 wybudowano w tym miejscu siedzibę PKO.
Obecna zabudowa ulicy Zjednoczenia pochodzi z XIX i XX wieku. Są to głównie 2-3-kondygnacyjne kamienice, z parterem przeznaczonym na działalność handlową.
Nieco inne w charakterze są dwa wolno stojące budynki w początkowej części placu. Pierwszy wybudowano w 1828 roku i otwarto w nim drogerię i aptekę "Pod Orłem", drugi, z 1840 roku, to poczta, a po wojnie także telekomunikacji.
Nieco dalej w kierunku ulicy Piłsudskiego znajdował się kiedyś hotel "Schade Hotel", później "Münzer", a jeszcze niedawno "Piast".
Do 1945 r. plac Wyzwolenia nosił nazywał się Markt, czyli po prostu Rynek. Po wojnie nazwę spolszczono na Rynek, a po 1951 r. zmieniono na obecny plac Wyzwolenia.
Plac Wyzwolenia w Nowej Soli - wczoraj i dziś
Plac Wyzwolenia w Nowej Soli - wczoraj i dziś
fotografie: Jerzy Malicki
Jerzy Malicki
Źródło tekstów: "Przewodnik po dawnej Nowej Soli" Daniela Kołtuna (trikom.pl/nsol)
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze