"Najbardziej uderzająca jest zmiana w gminach wiejskich. Po wyborach w 1990 roku kobiet było tam niewiele ponad 9 proc., ale ich udział po 2014 roku był już niemal trzykrotnie wyższy. Co ciekawe, w latach 90. wskaźnik feminizacji rad wiejskich był znacznie niższy niż miejskich, co można było tłumaczyć kulturowym konserwatyzmem wsi" - czytamy w raporcie "Wspólnoty".
Statystyki pokazują także wyraźny wzrost liczby kobiet na stanowiskach prezydentów miast (wzrost z niespełna 2 proc. w 2002 do 11 proc. w 2014).
Podobnie jest w przypadku wójtów, udział kobiet na tych stanowiskach wzrósł w tym samym okresie z 7 do 11 proc. Największą rolę kobiety odgrywają na stanowiskach sołtysów, gdzie stanowią ponad jedną trzecią.
Jak powstał ranking? "Wspólnota" wzięła pod uwagę zarówno składy rad samorządowych, jak i władz wykonawczych. W przypadku powiatów i województw algorytm bierze pod uwagę cztery zmienne: płeć starosty (marszałka) - waga 30 proc., udział kobiet wśród pozostałych członków zarządu - waga 20 proc., udział kobiet wśród radnych - waga 40 proc., płeć przewodniczącego rady powiatu (sejmiku) - waga 10 proc.
- Zdajemy sobie sprawę, że zastosowana waga może być przedmiotem dyskusji. Staraliśmy się, by odzwierciedlała znaczenie w procesie podejmowania decyzji, ale rzecz jasna sytuacja może być różna w poszczególnych jednostkach samorządowych - wyjaśniają autorzy.
I tak, w samorządach wojewódzkich w ani jednym województwie wskaźnik feminizacji nie osiągnął 50 proc. Najbardziej sfeminizowanym województwem jest lubuskie - 44,33 proc. (z jedyną kobietą na stanowisku marszałek w Polsce), dalej woj. mazowieckie (26,47 proc.) i woj. wielkopolskie (25,26 proc.).
Po drugiej stronie bieguna znajdują się z kolei województwa: świętokrzyskie (9 proc.), pomorskie (6,06 proc.) i opolskie (5,52 proc.).
"Wśród 315 powiatów w dwunastu wskaźnik feminizacji przekracza 50 proc. (najwyższy jest w powiecie olsztyńskim - 74 proc.). Z kolei w siedmiu wynosi 0 proc., co znaczy, że nie ma ani jednej kobiety zarówno w radzie, jak i w zarządzie powiatu" - informuje pismo "Wspólnota".
W rankingu sfeminizowanych powiatów wysokie miejsca zajęły Gorzów (11. miejsce w Polsce) i Nowa Sól (25. miejsce). W drugiej pięćdziesiątce mamy jeszcze Żary.
Z kolei lubuskim powiatem bez ani jednej kobiety jest powiat żagański. W ogonie kraju są też Strzelce Krajeńskie i Krosno Odrzańskie.
Wskaźnik feminizacji przekracza 50 proc. w 7 miastach na prawach powiatu (w każdym z nich prezydentem jest kobieta). Na czele zestawienia znajduje się Warszawa (wskaźnik - 79 proc.). Najmniejszy udział kobiet notujemy w Zielonej Górze (niecałe 5 proc.). Nieco lepiej wypada północna stolica województwa. W Gorzowie wskaźnik wynosi 8 proc.
W przypadku miast na prawach powiatu sposób obliczania jest zbliżony do poprzednich, jednak pod uwagę wzięto trzy czynniki: płeć prezydenta miasta (waga 50 proc.), udział kobiet w radzie (waga 40 proc.) i płeć przewodniczącego rady (waga 10 proc.).
Mocno sfeminizowane są także władze miast. W więcej niż co dziesiątym wskaźnik feminizacji przekracza 50 proc., a we Fromborku sięga 87 proc. i jest to rekord wśród wszystkich jednostek samorządowych w Polsce. Z drugiej strony, w tej kategorii znajdujemy 9 samorządów, gdzie kobiet we władzach nie ma wcale.
W czołówce kraju uplasowały się Nowe Miasteczko (burmistrzem jest Danuta Wojtasik) i Wschowa (burmistrzem jest Danuta Patalas).
W kontrze jest za to Babimost (ani jednej kobiety we władzach i radzie gminy).
W przypadku gmin autorzy brali pod uwagę płeć wójta lub burmistrza oraz udział kobiet w radzie gminy, a oba czynniki mają tę samą wagę. Przykładowo, jeśli rada składałaby się wyłącznie z mężczyzn, ale wójt był kobietą, to wskaźnik feminizacji dla tej gminy wyniósłby 50 proc. Ale wójt kobieta i połowa kobiet w radzie daje wskaźnik na poziomie 75 proc.
Najwięcej jednostek samorządu terytorialnego bez kobiet we władzach samorządowych odnajdujemy wśród gmin wiejskich. Jest ich aż 31 (około 2 proc. wszystkich takich gmin), z tego ponad połowa znajduje się w Polsce wschodniej (woj. lubelskie, podkarpackie, podlaskie i świętokrzyskie).
Ale wśród gmin wiejskich jest także 170 takich, gdzie wskaźnik feminizacji władz przekracza 50 proc., a w Dmosinie (woj. łódzkie) przełamał granicę 80 proc.
Z lubuskich gmin wiejskich najlepiej wypada gmina Nowa Sól (ze wskaźnikiem feminizacji na poziomie blisko 77 proc.)
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze