Budżet obywatelski po zielonogórsku, czyli 13 typów dziennikarzy "Wyborczej"

W puli szóstej edycji zielonogórskiego budżetu obywatelskiego czeka się 6 mln zł. Dwa miliony zostaną przeznaczone na zadania ogólnomiejskie a reszta na zadania w pięciu częściach miasta równe okręgom wyborczym.

Każdy mieszkaniec może oddać tylko dwa głosy - jeden na zadanie ogólnomiejskie i jeden na okręgowe. Co ważne, możemy zagłosować na zadanie w innym okręgu niż tym, w którym mieszkamy. Głosować mogą też mieszkańcy dzielnicy Nowe Miasto, chociaż nie mieli możliwości zgłaszania zadań do budżetu obywatelskiego.

Głosowanie kończy się 30 listopada. Głosujemy za pomocą formularza elektronicznego na stronie urzędu miasta (zielona-gora.pl) albo tradycyjnie, za pomocą papierowych kart. Są dostępne w internecie albo w magistracie przy ul. Podgórnej i al. Niepodległości.

Przedstawiamy nasze redakcyjne typy.

Zadania okręgowe

Kiedy kilka lat temu rewitalizowano Wagmostaw, spuszczono z niego wodę. To, co leżało na dnie, mogło zaskoczyć niejednego mieszkańca. Ich oczom ukazała się zatrważająca ilość śmieci, butelek, ale też bardziej interesujących przedmiotów, które w ciągu dziesięcioleci pozostawili w wodzie dawni zielonogórzanie.

Ile śmieci leży na dnie Dzikiej Ochli? Nie wiadomo, ale pewnie też sporo. Oczywiście nikt nie będzie wypompowywał z niej wody, ale jeśli to zadanie zwycięży, odpowiednie służby (zapewne płetwonurkowie) wysprzątają kąpielisko. Wytną też wodorosty, które utrudniają kąpiel i pływanie rowerem wodnym. Wysprzątane będą też tereny przylegające do jeziora. Co prawda uważamy, że to ostatnie zadanie powinno być zrobione bez wygranej w BO, ale mimo wszystko kibicujemy projektowi.

Zielona Góra istnieje na sportowej mapie Polski za sprawą drużyn żużlowej i koszykarskiej. Może warto, by do tej trójcy dołączyli przedstawiciele futbolu amerykańskiego, którzy również odnoszą spore sukcesy.

Futbol amerykański w Polsce dopiero raczkuje. Oficjalna liga zawiązała się zaledwie w 2006 r. Do Zielonej Góry dyscyplina ta zawitała dopiero w 2010, kiedy to powstała drużyna Dragons. Od października nazywa się Watahą i gra na nowym stadionie przy ul. Botanicznej. Miłośnicy futbolu amerykańskiego chcą iść za ciosem. W budżecie obywatelskim proponują rozbudowę bazy sportowej przy stadionie. W planach jest m.in. budowa wieży do nagrywania meczów, podjazdu dla inwalidów oraz instalacja monitoringu.

- Nie będzie to kolejna ścieżka zdrowia, ale tor dla prawdziwych Spartan - mówi Paweł Wysocki, który razem z Agnieszką Opalińską, Pauliną Bogucką i Emilią Kondrad zgłosili do budżetu obywatelskiego budowę przy ul. Chmielnej miejsca ekstremalnych ćwiczeń. Chociaż zapowiedzi brzmią groźnie, tor przeszkód 4 Żywioły ma być przeznaczony dla wszystkich mieszkańców niezależnie od wieku.

W poprzednim roku społecznikom z Chmielnej udało się wygrać w BO. Dzięki temu na czterech szarych zbiornikach na wodę pojawiły się barwne murale, stworzone przez grafficiarzy z Fundacji Bezpieczne Miasto. Czy w tej edycji szczęście znowu im dopisze? Trzymamy kciuki.

W całej dużej Zielonej Górze jest tylko jeden wybieg dla psów, przy Wagmostawie. Drugi powstanie w przyszłym roku w Dolinie Gęśnika. W przeszłości takich miejsc było więcej, m.in. przy ul. Krośnieńskiej, ale zostały zlikwidowane. Wybiegi to miejsca, gdzie właściciele psów mogą bez obaw wypuścić swoje czworonogi. Teren jest ogrodzony. Nie każdego psa da się puścić w mieście bez smyczy. Po pierwsze, nie pozwalają na to przepisy, a po drugie niektóre psy są płochliwe i mogą łatwo uciec.

Zadanie zgłosiła dziennikarka Agnieszka Der oraz społecznik i polityk SLD Cezary Wysocki. - Takie wybiegi są niezmiernie potrzebne dla naszych czteronożnych przyjaciół. Tam możemy spuścić je ze smyczy bez obawy, że zrobią komuś krzywdę lub uciekną - tłumaczą pomysłodawcy.

Historia pomnika Winiarki Emmy jest zawiła i dość zagadkowa. Jej projekt powstał jeszcze przed I wojną światową, ale wybuch konfliktu przerwał prace nad rzeźbą. Po wielu perypetiach pomnik postawiono dopiero w 1937 r., natomiast podczas II wojny światowej zniknął z Grünbergu bezpowrotnie.

Pomysł rekonstrukcji Emmy nie jest nowy. Pojawił się już kilka lat temu podczas obrad tzw. komisji pomnikowej. Później idea przycichła. - Zajęliśmy się budową pomnika Bachusa i stawianiem bachusików w śródmieściu. Teraz temat powrócił - mówi dyrektor muzeum Leszek Kania. Zadanie do budżetu obywatelskiego zgłosił dziennikarz i regionalista Tomasz Czyżniewski, redaktor naczelny "Łącznika Zielonogórskiego". Nowy pomnik ma być odtworzeniem tego przedwojennego, znajdzie się na skwerze przy skrzyżowaniu al. Niepodległości i ul. Chrobrego. Takie dbanie o tradycje nam się podoba!

Zadania ogólnomiejskie

Zadań drogowych w budżecie obywatelskim na 2018 r. jest co niemiara. My zwróciliśmy uwagę na jeden projekt - "Przeprogramowanie sygnalizacji świetlnych na zielonogórskich ulicach na system bezkolizyjny". Bo warto poważnie pomyśleć nad upłynnieniem ruchu w mieście

Jak to wygląda w praktyce? Najprościej mówiąc, to takie skrzyżowanie, na którym każdy pas ruchu ma swój sygnalizator. W wypadku włączenia się zielonego światła, nie ma ryzyka, że dojdzie do kolizji z innym pojazdem.

Mamy już kilka takich skrzyżowań w mieście. Znajdują się np. na skrzyżowaniu ul. Podgórnej z ul. Waryńskiego i ul. Lwowską albo na skrzyżowaniu ul. Wrocławskiej i ul. Sienkiewicza. Ruch w tych rejonach miasta przebiega względnie płynnie. Rzadko zdarzają się tam również wypadki. Warto pomysł zastosować w innych miejscach np. na kolizyjnym skrzyżowaniu al. Wojska Polskiego z ulicami Wyszyńskiego i Zacisze.

Polana przy amfiteatrze, Piast-Polana czy nawet Błonia Piastowskie - w mediach pojawiło się już kilka nazw dla terenu przy amfiteatrze. Miejsce doskonale komponuje się z pobliskim parkiem i Wzgórzami. Podobne zielone błonia znajdują się chociażby przy amfiteatrze w Dreźnie. Siedząc na trawie w ciepły dzień, można posłuchać muzyki, poczytać książkę albo zwyczajnie się zrelaksować.

Urząd miasta jakiś czas temu podejmować już próby "zagospodarowania" łączki. Chodziło o... zrobienie tam parkingu i krytego lodowiska. Pomysłowi zabetonowania tego terenu sprzeciwili się mieszkańcy.

Tym razem zmiany na Piast-polanie mają być zdecydowanie inne. Nieduże, ale prospołeczne. Pomysłodawcy zadania zależy, żeby postawić tam dwa stoły pingpongowe i ławy piknikowe. Chciałby również usunąć rosnące tam krzewy, a w ich miejsce zasadzić żywopłot. Co prawda likwidacja krzewów nas nie przekonuje (wręcz uważamy, że to zły pomysł), ale jak najbardziej popieramy projekt.

Park Poetów to obszar za dawnym skwerem Ruchu Drogowego przy ul. Wyspiańskiego i terenem Uniwersytetu Zielonogórskiego, kończy się niemal przy drodze S3 i Szosie Kisielińskiej. Jak to się modnie mówi, to teren z wielkim potencjałem rekreacyjnym. Zupełnie niewykorzystanym. Dziś bardziej mógłby się znaleźć na zielonogórskiej liście wstydu, niż w spisie miejsc wartym polecenia. Leśne aleje są zaniedbane, oczka wodne zdegradowane, widoczne dzikie wysypiska śmieci. O Parku Poetów słychać niewiele, najczęściej przy okazji akcji sprzątania przez społeczników lub rzadkich imprez rekreacyjnych jak Bieg Gladiatora.

Park Poetów po stokroć zasługuje na odnowę. Może być to mały raj dla kijkarzy, biegaczy i rowerzystów. Jest szansa. Projekt w budżecie obywatelskim nazywa się "Zielona Run - budowa ścieżek rekreacyjnych i biegowych w Parku Poetów".

Jak wyobrażacie sobie Zieloną Górę za 50 lat? Zastanówcie się przez chwilę, a potem... spróbujcie zbudować makietę takiego miasta z klocków LEGO. Realizacja zadania byłaby z pewnością spełnieniem marzeń wielu dzieci i całkiem sporej grupy dorosłych. W końcu nie od dziś wiadomo, że frajdę z zabawy ciuchcią elektryczną mają nie tylko dzieci, ale też ich tatusiowie.

Pomysłodawcą projektu jest Krzysztof Olszak, który inspirację dla swojego zadania znalazł w Azji. A dokładniej - w internetowym filmiku, który przedstawia podobną koncepcję jednego z tamtejszych miast. - W pierwszej kolejności do współpracy przy tworzeniu projektu zasiądą dorośli, którzy wciąż lubią bawić się klockami. Będą mieli za zadanie zbudować koncept miasta dający się łatwo przewidzieć. Następnie do dzieła przystąpią dzieci. Ich cel to przebudowanie wszystkiego, co wymyślili dorośli. Tak ukończone dzieło później można wystawić jako ekspozycję stałą np. w Centrum Nauki Keplera - tłumaczy Olszak.

Projekt nazywa się "Zielona Góra - winiarska stolica Polski. Renowacja i ustawienie zabytkowych beczek winiarskich m.in. na rondach." Firmuje go Szymon Płóciennik, dziennikarz "Wyborczej", pasjonat regionalnej historii. Dlaczego zabytkowe beczki na rondach? W miejskich magazynach jest ich kilkadziesiąt, pochodzą z dawnej fabryki koniaków Raetscha przy ul. Chrobrego. Szkoda, by tam zostały i przykrył je na wieki kurz. Część z nich mogłaby z powodzeniem cieszyć oko i przypominać o winiarskiej tradycji Zielonej Góry. Takie beczki winiarskie można oglądać w wielu miejscowościach związanych z winiarstwem np. we Francji czy Hiszpanii. Autor proponuje, by na zielonogórskich beczkach umieścić loga zielonogórskich wytwórni (m.in. Gremplera czy Lubuskiej Wytwórni Win), ewentualnie herb miasta lub hasła związane z winiarstwem. Obok zostanie posadzona winorośl.

Gdzie konkretnie miałyby stanąć beczki? Miejsca wskazaliby m.in. winiarze i plastycy. A to że powinny po renowacji wyjechać z magazynów, nie mamy najmniejszych wątpliwości.

Kwietne łąki, na których zobaczymy miododajne rośliny, swoim wyglądem na pewno urozmaicą i wzbogacą miasto. Czy nie jest przyjemnie usiąść w takim miejscu i z bliska obserwować pracę pszczół? Rodzinny piknik w takich okolicznościach przyrody też będzie na pewno atrakcyjną formą spędzenia wolnego czasu.

Miejsca obsiane kwiatami zyskują popularność w miastach całej Polski, ale w Zielonej Górze wciąż ich brakuje. To może się zmienić po wygranej w budżecie obywatelskim, kiedy zielone do tej pory trawniki staną się np. żółte, czerwone i niebieskie. Gdzie dokładnie powstaną łąki? Na razie nie wiadomo. Ale miejsce się na pewno znajdzie.

Ktoś miał prosty a zarazem świetny pomysł - posadzić w mieście 2018 hortensji drzewiastych. To, jak rozumiemy, nie tylko symboliczny pomysł na uczczenie 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Inicjatywa jest warta głosu z wielu innych powodów. Po pierwsze będzie ładniej - hortensja ze swoimi bombami kwiatów należy do krzewów eleganckich, bardzo reprezentacyjnych. Przekonaliśmy się choćby o tym w al. Niepodległości, gdy zasadzono je w rzędzie wielkich donic. To że nie pielęgnowano ich należycie, to inna sprawa. To przecież znak rozpoznawczy miejscowej władzy. Piękne hortensje idealnie nadają się przerabiania miejsc brzydkich na ładne, zazieleniania betonowych okolic, wypełniania życiem nudnych dzielnic. Są wyjątkowo piękne, a gatunki drzewiaste przetrwają zimę. Po drugie to bardzo pożyteczne rośliny. Mają zdolności fitoremediacyjne, czyli wyłapują z powietrza zanieczyszczenia. A przecież skarżymy się na zielonogórski smog i pogarszające się powietrze. Hortensja pomoże. Ma nasz głos.

Czy w Zielonej Górze powstanie centrum skupiające pomysłodawców inicjatyw obywatelskich? Autorzy projektu "Kawiarenki obywatelskiej" liczą, że się uda. - Społecznikom nie mają się gdzie spotykać. Bardzo ciężko im się zorganizować, jeśli nie są stowarzyszeniem albo nie mają dotacji. Kawiarenka ma stworzyć centrum dialogu i partycypacji, budować społeczeństwo obywatelskie - tłumaczy Barbara Marcinów, pomysłodawczyni zadania.

Według Marcinów, powinniśmy naśladować najlepszych. Kawiarenki obywatelskie istnieją już w innych polskich miastach. Działają m.in. w Poznaniu, Słupsku czy Tychach. Miejsca te są centrum dyskusji o mieście, inicjatywach związanych z jego rozwojem.