Płonąca katedra, ogrodzony Woodstock, wichury. Taki był rok 2017 [PRZEGLĄD WYDARZEŃ]

Styczniowy 25 finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy był rekordowy nie tylko w kraju, ale i w Zielonej Górze i Gorzowie. W Grodzie Bachusa na konto WOŚP ok. 318 tys. zł, nad Wartą natomiast 300 tys. zł  (o 100 tys. więcej niż rok wcześniej).

W Zielonej Górze kwestowało 300 wolontariuszy. Najmłodszy miał dwa lata, a najstarszy ponad 60. Najwięcej pieniędzy uzbierała pani Monika, ponad 7,2 tys. zł. A rekord w jednej puszce to 5,7 tys. zł. Licytacje na dużej scenie przyniosły ponad 21 tys. zł. Największym powodzeniem cieszyła się sukienka, zaprojektowana i uszyta przez Ewę Minge. Zwycięzca zapłacił 8 tys. zł.

W Gorzowie na ulicach kwestowało 426 wolontariuszy. Średnia na jednego wolontariusza to 704 zł (rok wcześniej 400 zł). Najwięcej zebrał wolontariusz, który miał w puszce aż 3,5 tys. zł.  - Właściwie nie patrzymy na sumy i wyniki, ale jednak pobić zeszłoroczny wynik o 100 tys. zł to coś niesamowitego - cieszyła się Marta Ciećwierz. Z licytacji na scenie uzyskano 23 tys. zł, w ub. roku było 15 tys. zł.

Obchodziliśmy sto lat istnienia zielonogórskiego kościoła pw. Najświętszego Zbawiciela. 3 stycznia 1917 r. nastąpiło jego uroczyste poświęcenie. Świątynia była duża i nowoczesna - mogła pomieścić 2 tys. wiernych, było w niej 1,2 tys. miejsc siedzących: 800 na parterze i 400 na emporach. "Zbawiciel" stał się ważny dla miasta nie tylko z racji religijnych, ale i kulturalnych wydarzeń. Kiedy w 1945 r. granice Polski przesunięto na Zachód i do Zielonej Góry zaczęli przyjeżdżać nowi, polscy mieszkańcy, postanowiono zachować niemiecką nazwę kościoła. Przetłumaczono ją jedynie na polski i dodano katolickie słowo "Najświętszy".

Parafia pw. Najświętszego Zbawiciela powstała w 1949 r. Zielonogórski "Zbawiciel" uchodził w mieście za kościół najbardziej otwarty, liberalny. To w nim komuniści mogli potajemnie chrzcić dzieci i brać śluby.

Z okazji 100-letniej tradycji Kościoła, w Muzeum Ziemi Lubuskiej otwarto dużą wystawę.

Myśliwy i właściciel sklepu myśliwskiego w Zielonej Górze wrzucił na Facebooka nagranie z fotopułapki, na których oglądaliśmy, jak zaśnieżony las przemierza wataha wilków. Myśliwy przekonywał, że jego sprzęt zarejestrował sytuację 21 stycznia w lesie między Raculą a Ochlą, na południe od Jędrzychowa. Filmem chwalił się portalom Onet czy TVN24.

I co? Okazało się, że kłamał. Wkrótce na jaw wyszło, że film tak naprawdę powstał ponad miesiąc wcześniej w stanie Wisconsin w USA. Od tamtej pory myśliwy zamilk. Jego film najchętniej komentowali myśliwi. - Niech zjedzą wszystkie sarenki, wtedy ta piękna i głodna wataha zacznie szukać innych ofiar, mądre głowy, k... Należy pamiętać, że wilki nie są zagrożeniem dla ludzi, pod warunkiem że mają co jeść. Odstrzał musi być - pisał jeden.

Jeszcze jedna wyjątkowa sytuacja kryzysowa, która dała nam się we znaki w mijającym roku. Pierwsze ognisko ptasiej grypy w województwie odkryto w grudniu 2016 r. w Deszcznie pod Gorzowem, ale wkrótce rzecz rozrosła się do epidemi, tak że walka z wirusem trwała aż do wiosny.

W ciągu trzech miesięcy w regionie zagazowano ponad milion ptaków. Ok. 400 tys. to drób uśmiercony w fermach, gdzie wybuchły ogniska. Tych było kilkanaście, najwięcej w okolicach Gorzowa.

W akcje zaangażowanych było ponad 10 tys. osób, w tym policjantów, strażaków, żołnierzy, weterynarzy i pracowników sanepidu. Akcja zwalczania ptasiej grypy kosztowała ponad 60 mln zł. - Takiej skali epidemii w powojennej Polsce nie było - przyznawał wojewoda Władysław Dajczak

Ogień na wieży katedralnej pojawił się późnym popołudniem 1 lipca. W mieście trwały akurat imprezy związane z Dniami Gorzowa. Następnego dnia przypadały "urodziny" miasta i jubileusz 760. rocznica lokacji Gorzowa. Imprezy odwołano. Płonął symbol Gorzowa, najstarszy i najcenniejszy zabytek w mieście. Początki katedry sięgają właśnie powstania miasta w XIII wieku, sama wieża pochodzi z XVII wieku.

Akcja gaśnicza trwała ponad 30 godzin. Łącznie na miejscu prowadziło ją 51 zastępów: ponad 200 strażaków, ciężki sprzęt, w tym ogromne, 50-metrowe podnośniki z Polic i Poznania. To był najpoważniejszy pożar ostatnich lat w regionie gorzowskim. Pożar powstał na piątym poziomie wieży katedralnej, tuż nad poziomem dzwonów od strony wschodniej, a następnie ogień przeniósł się na kolejne kondygnacje, pod hełmem wieży. Przyczyną - jak potwierdziła potem prokuratura - było zwarcie instalacji elektrycznej. Dotąd jednak nie wiadomo, dlaczego w doszło do zwarcia.

Wszystko o pożarze katedry TUTAJ

W mijającym roku zielonogórzanie wyjątkowo mocno odczuli skutki anomalii pogodowych. Przez miasto przeszły co najmniej trzy duże ulewy. Mieszkańcy szczególnie zapamiętali tę z końca lipca. Po krótkim, ale intensywnym deszczu nieprzejezdnych było wiele ulic w mieście, tworzyły się tam gigantyczne kałuże. Na ul. Dworcowej w ogromnym korku stały autobusy i samochody, które z powodu objazdu nie mogły pojechać ul. Bohaterów Westerplatte. Zalany został dworzec PKP - woda w przejściu podziemnym między peronami sięgała aż do sufitu, nie działały windy. Strażacy musieli interweniować ponad 170 razy, nawet w takich miejscach jak galeria Focus, szpital czy rektorat UZ.

Mieszkańcy wielu domów i kamienic w śródmieściu oraz właściciele sklepów, żeby zabezpieczyć się przed kolejnymi opadami, kładli przed drzwiami worki z piaskiem. To obrazy, który do tej pory kojarzyły się nam z powodziami.

Fala protestów ogarnęła kraj w lipcu. Kilka tysięcy osób wzięło udział w demonstracjach pod sądami w Zielonej Górze, Gorzowie, Nowej Soli, Słubicach i Międzyrzeczu. Protestujący przez tydzień palili pod sądami symboliczne znicze w obronie niezależności sądów.  Ze świec układali napisy: "Chcemy veta". Wzywali prezydenta Andrzeja Dudę do zawetowania trzech ustaw o sądach powszechnych, Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwie. Projekty PiS, według opozycji i większości prawników demolowały niezawisłość sądów.

- Wolne sądy są fundamentem naszej wolności! - krzyczeli demonstranci.

- Historia zatoczyła koło, znów musimy walczyć o państwo prawa - przemawiał Stanisław Żytkowski, gorzowski prawnik, zasłużony działacz opozycji antykomunistycznej.

W protestach brali udział politycy opozycji z PO, Nowoczesnej i SLD, działacze KOD, adwokaci i sędziowie, aktorzy i ludzie kultury. Była to największa fala protestów w Lubuskiem od zimy 2015/16 roku.

Trudno było oprzeć się wrażeniu, że teren Przystanku Woodstock był najpilniej strzeżonym miejscem w Polsce. Po raz pierwszy w historii festiwali strefę pod sceną okalał metalowy płot. To efekt decyzji policji, która uznała Przystanek Woodstock za imprezę podwyższonego ryzyka. Policja straszyła uchodźcami i terroryzmem. Pod sceną zaczęły tworzyć się gigantyczne kolejki. - Żeby było jasne. Według mnie barierki są zupełnie niepotrzebne, ale musimy się do tego dostosować. Jesteśmy jedyną tego rodzaju imprezą w Polsce o podwyższonym ryzyku - mówił Jurek Owsiak. Po dwóch dniach barierki pod sceną zdemontowano.

- Uznać to można wręcz za formę represji, a nie prewencji - pisała "Wyborcza". - Żadna z imprez masowych na wolnej przestrzeni odbywających się w tym czy poprzednim roku nie miała takiego statusu. Organizatora "podwyższone ryzyko" kosztowało kilkaset tysięcy złotych więcej.

Festiwal się udał. Nie było zamachów, awantur i zadym.  Wedle szacunków policji na kostrzyńskim polu bawiło się 250 tys. ludzi. Gośćmi ASP byli m.in. Robert Biedroń i Adam Bodnar. Zagrali m.in. The Qemistst i Nothing But Thieves.

Zielona Góra dowiedziała się o niecodziennym odkryciu we wrześniu. Podczas budowy ul. Aglomeracyjnej robotnicy natrafili pod ziemią na betonowy schron przeciwlotniczy z czasów II wojny światowej. Powstał w latach 40. i należał do zakładów Opta Radio AG, których oddział mieścił się w budynku późniejszego Lumelu. Schron odkryto przy ul. Pieszej, między ulicami Dąbrowskiego i Batorego. To tędy w wakacje 2018 r. będzie biegła nowa ulica Aglomeracyjna.

Odkrycie było wielkim zaskoczeniem zarówno dla budowlańców, jak i dla urzędników. Przed rozpoczęciem prac z ziemi wystawały jedynie pozostałości wywietrznika. O schronie pamiętali za to starsi mieszkańcy okolicy, którzy wspominali, że w młodości bawili się w nim w berka i chowanego.

Wojewódzka konserwator zabytków wstrzymała na tym odcinku prace. Budowlę dokładnie zmierzono i sfotografowano, w środku byli pracownicy muzeum wojskowego w Drzonowie. Ostatecznie po schronie została jedynie kupa gruzu.

Od kilku lat widywano tego żubra-wędrowniczka w Lubuskiem. Prawdopodobnie oddalił się od stada w woj. zachodniopomorskim. Kiedy jednak przeszedł w połowie września na drugą stronę Odry, wzbudził tam popłoch. Zobaczył go niemiecki emeryt w okolicy Lubusza i powiadomił lokalne władze. Te nie miały środków do uśpienia zwierzęcia. Dla bezpieczeństwa kazano myśliwym odstrzelić żubra.

Widok żubra, który w Brandenburgii nie żyje na wolności, wywołał u mieszkańców zrozumiały strach. A brak doświadczenia i odpowiednich procedur skończył się niepotrzebną śmiercią zwierzęcia. To wywołało duże emocje  w Polsce, i falę antyniemieckiego hejtu w internecie. Ale też krytykę po niemieckiej stronie, gdzie żubr jest zwierzęciem objętym całkowitą ochroną. Śmierć żubra nie poszła na marne: rząd krajowy ustalił procedury postępowania w takich przypadkach, a powiaty Gorzowski i Marchijsko-Odrzański  będą się regularnie informować  o sprawach związanych  z ochroną dzikich zwierząt.

Popularne "Wymiany ciucha" zapoczątkowała w Zielonej Górze już w 2013 r. klubokawiarnia Trzepak. Ludzie wymieniali się ubraniami, dodatkami, biżuterią. Imprezy robiły furorę i przyciągały tłumy. Lokal już nie istnieje, więc tradycję podtrzymuje klub Obiekt. Co jakiś czas odbywa się tu wydarzenie pod nazwą Szperalnik, która podtrzymuje ideę bezgotówkowej wymiany odzieży.

- Dzisiejszy świat goni za nowością do tego stopnia, że zapominamy jaka to przyjemność nabyć coś drogą wymiany, a do tego sprawić nowemu nabywcy radość porównywaną do radości spełnionego odkrywcy - tłumaczą organizatorzy imprezy.

Szalonym powodzeniem w 2017 r. cieszył się Szafing, organizowany przez Monikę Pirtań w Tkalni Kreatywności przy ul. Fabrycznej. Pojawiło się mnóstwo kobiet, które przebierały w ubraniach prezentowanych przez 50 wystawców. Organizatorka musiała odmówić  blisko 40 innym wystawcom, z powodu braku miejsca. - Produkujemy wszystkiego za dużo. Warto oddać zapasy, zwłaszcza gdy rzeczy nie są zniszczone i ktoś mógłby je jeszcze nosić - mówiły uczestniczki imprezy.

W ostatnim roku nic nie powodowało w Zielonej Górze takich konfliktów jak rewitalizacja, a szczególnie plany odnowienia Wzgórz Piastowskich. Za pieniądze z unijnego Gminnego Programu Rewitalizacji są już remontowane Wzgórze Winne, Dolina Gęśnika, place przed filharmonią i na tyłach teatru. Miasto planowało też duże zmiany na górce Tatrzańskiej i w okolicach. Ich symbolem stała się wieża widokowa ze ścieżkami w koronach drzew, która miała kosztować kilkanaście milionów zł. Urząd zorganizował nawet wycieczkę na niemiecką wyspę Rugia, gdzie prezydent Janusz Kubicki pokazywał dziennikarzom podobny obiekt stojący nad morzem.

To właśnie wieża, a także m.in. zamiar wycinki fragmentu lasu pod parking, wywołały protesty mieszkańców i społeczników. Nie podobała im się wizja urzędu, którą nazwali robieniem ze Wzgórz Disneylandu, uznali też, że jest sprzeczna z zasadami rewitalizacji.

Szymon Płóciennik / Agencja Gazeta

Po skardze społeczników, miejski projekt rewitalizacji (jednak bez wieży) odrzucił urząd marszałkowski. Wcześniej zamówił opinię u niezależnego eksperta, który ocenił go bardzo krytycznie. Urzędnicy remont Wzgórz planują na nowo.

To był kataklizm, jakiego w Lubuskiem nie widzieliśmy dawno. Orkan Ksawery przeszedł 6 października. Wcześniej siał zniszczenie między innymi u naszych zachodnich sąsiadów. Wiejący z prędkością ponad 100 km/h wiatr odciął od prądu 250 tys. mieszkańców. W wyniku orkanu zginęła jedna osoba - 67-letni mieszkaniec Ośna Lubuskiego. Pięć kolejnych zostało rannych.

Piotr Bakselerowicz

Wichura jak zapałki łamała drzewa, rozrywała dachy i przewody. Straty oszacowano w milionach złotych. Skala kataklizmu była na tyle duża, że już dzień później w Zielonej Górze byli ówczesna premier Beata Szydło i Mariusz Błaszczak, szef MSWiA. Naprawy zniszczeń trwały tygodniami. Poszkodowani mogli skorzystać z rządowej pomocy.

Nie mam focha. Biorę to na klatę - mówił po rozprawie w Słubicach Jurek Owsiak. Miejscowy sąd w październiku ukarał go naganą za używanie słów nieprzyzwoitych

- Polska jest moim krajem i dam się za nią pociąć. Polska to jest właśnie takie miejsce jak tutaj. Rok temu żegnaliśmy się i myślałem, że coś się przez ten czas zmieni. Niestety, nic się nie zmieniło. Pier... polityków - fałszywy kraj, fałszywa rzeczywistość. Rzeczywistość, która jest oderwana od nas, od naszego bytu. Chcę zapytać ich o jedno, czy macie, k..., serce do ludzi?! Nie mów, k..., że jest tu podwyższone ryzyko, tu, w tym miejscu. Kłamiesz, kłamiesz, kłamiesz! Nie mów, k..., że jestem gorszego sortu!" - tak rapował Jurek Owsiak na finał Przystanku Woodstock w Kostrzynie nad Odrą. Była trzecia w nocy.

Gorzowska policja obwiniła Owsiaka o używanie słów nieprzyzwoitych, a to wykroczenie. I tak sprawa trafiła do Sądu Rejonowego w Słubicach. Owsiaka przed wejściem do budynku sądu powitali jego sympatycy. Zebrało się z transparentami ponad sto osób. "Jurek, jesteśmy z tobą".

A Owsiak bronił się przed sądem, że wykonywał utwór w stylu rap. Policzył: na 1230 słów znalazło się 6- wulgaryzmów.

Sędzia Renata Sikorska wymierzyła Jerzemu Owsiakowi karę nagany. Obwiniony Owsiak ma też zapłacić 130 zł kosztów sądowych. Takiej kary domagała się policja.

Irena Dziewiałowska od ponad 40 lat mieszka przy ul. II Armii w Zielonej Górze. Po dekomunizacji zmieni adres na ul. Ofiar Komunizmu. - Nie chcę. To fatalna nazwa - mówi i ze swoimi sąsiadami walczy o swoją ulicę.

Nowe nazwy czterem ulicom w Zielonej Górze nadał zarządzeniem wojewoda Władysław Dajczak (PiS). Nie miał wyjścia - wcześniej nie zrobił tego zielonogórski samorząd. Miasto - w myśl ustawy dekomunizacyjnej - miało czas na zmiany do 2 września.

Skoro radni i prezydent się z tego nie wywiązali, zrobił to wojewoda. Przemianowane będą cztery ulice: II Armii na ul. Ofiar Komunizmu, Armii Ludowej na ul. Władysława Jagiełły, 22 Lipca na ul. Solidarności oraz 9 Maja na ul. 8 Maja.

Poważniej do dekomunizacji podeszli radni i prezydent Gorzowa. Z tablic zniknęły m.in. nazwy: 9 Maja, Armii Ludowej, gen. Zygmunta Berlinga, gen. Nikołaja Bierzarina, Stanisława Cichońskiego (Stefanii Hejmanowskiej), Janka Krasickiego, Lucjana Szenwalda i Franciszka Zubrzyckiego. Dwie nazwy zmienił wojewoda. Ul. Leona Kruczkowskiego będzie odtąd nosić miano Żołnierzy Niezłomnych, a ulica Wopistów zmieni się na Pograniczników.

W Lubuskiem do dekomunizacji pozostało jeszcze 25 nazw w 18 samorządach, które nie zmieniły ich zgodnie z opiniami IPN do 2 września. Wojewoda będzie zmieniał te nazwy z chwila otrzymania opinii IPN.

Chociaż zapowiadane od dawna, legendarne już elektryczne autobusy trafią do Zielonej Góry w przyszłym roku, to właśnie w ostatnich miesiącach mogliśmy poznać szczegóły największej inwestycji w historii miasta.

Na cały program niskoemisyjnego transportu publicznego Zielona Góra otrzyma z Unii aż 167 mln zł netto, a sama wyłoży prawie 29 mln. Za te pieniądze kupimy m.in. 64 nowe autobusy - 47 krótkich elektrycznych ursusów (tzw. solo) i 17 przegubowych mercedesów z silnikami spalinowymi. W mieście powstanie też centrum przesiadkowe (w miejscu obecnego punktu obsługi MZK przy ul. Bema) i zostanie przebudowana zajezdnia MZK. Dzięki współpracy z PKP na dworcu zobaczymy m.in. zadaszone perony, swoje oblicze zmieni też wiadukt kolejowy przy ul. Batorego.

To największe zamówienie w Polsce na autobusy elektryczne. Do 2021 r. ulicami Zielonej Góry będzie jeździło jeszcze 13 spalinowych mercedesów conecto, które miasto kupiło pięć lat temu. Potem zostaną zastąpione elektrycznymi.

W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć ekspresowej drogi S3. Co by nie mówić, jej postępująca z każdym rokiem rozbudowa przybliża nas krok po kroku do Europy. W październiku, po ponad dwóch latach budowy, otwarto liczący 13 km odcinek między Zieloną Górą a Sulechowem, wreszcie z drugą nitką. Docelowo inwestycja ma połączyć Sulechów z Nową Solą, tam prace nadal trwają. W tym roku ukończono też obwodnicę Gorzowa. Niespełna 12 km trasy kosztowało 300 mln zł.

W ciągu kilku lat ekspresowa droga S3 ma połączyć Szczecin z Lubawką przy granicy z Czechami i stać się ważnym korytarzem transportowym. - W ciągu dwóch lat oddamy kolejne 140 km. Na teraz gotowe jest 260 km drogi, po dwa pasy w każdą stronę- stwierdził niedawno wiceminister Jerzy Materna.

Na otwieranie szampana za wcześnie, ale wreszcie coś zaczyna się dziać. Mowa o lotnisku Zielona Góra/Babimost, które 2017 r. odnotuje jako rekordowy w swojej historii.

Dotychczasowy rekord z 2015 r. wynosił 15 tys. pasażerów, ale wtedy pomogły wyjątkowe okoliczności z racji remontu na poznańskiej Ławicy. Wtedy samoloty wakacyjno-czarterowe przez 20 dni lądowały właśnie w Babimoście. Dla lotniska oznaczało to... 5 tys. dodatkowych pasażerów. Kolejny rok był już "normalny", czyli oscylujący wokół 10 tys. podróżnych.

A teraz? Według stanu na koniec października, lotnisko od początku roku obsłużyło 13,5 tys. pasażerów - to wzrost o 68 proc. Tylko w październiku przez port przewinęło się 2,1 tys. podróżnych.

Rekord padnie. Zwłaszcza, że nadal mocno utrudniony jest dojazd do stolicy pociągiem, od 18 października samolot lata sześć - a nie pięć - razy w każdą stronę.

Od grudnia goście mogą już zwiedzać odnowioną Salę Kryształową w XVI-wiecznym pałacu w podzielonogórskim Zaborze. W rezydencji do 1945 r. mieszkała Hermina, druga żona ostatniego cesarza Niemiec Wilhelma II. W mikołajki Zabór odwiedził jej wnuk książę pruski Franz Friedrich z rodu Hohenzollernów.

Sala jest najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem w pałacu. Jej remont trwał kilka miesięcy i kosztował ponad milion złotych, z czego prawie 700 tys. przeznaczył zarząd województwa. To kolejny etap przywracania rezydencji dawnej świetności - w ub. roku odnowiono jej elewację.

W pałacu od ponad 20 lat mieści się Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży, gdzie przebywa 80 osób z zaburzeniami psychicznymi. Obiekt do tej pory był zamknięty dla turystów, teraz stopniowo się na nich otwiera..