Ekoterroryści, mchy i porosty, malkontenci? Kim są liderzy Ruchu Miejskiego? [SYLWETKI]

Ruch Miejski działa już oficjalnie. - Wiemy jakiej nie chcemy Zielonej Góry. Rozwijającej się chaotycznie, zasiedziałej władzy i braku jawności publicznej. I wiemy też, że ekonomia idzie w parze z ekologią - mówią. Jest ich dziesięciu. Kim są liderzy Ruchu Miejskiego?

- Ludzie prezydenta miasta mówią o was porosty, mchy, dyżurni protestujący, ekoterroryści..... Co ty na to? - pytam.

- Mam to już za sobą. Przestało boleć. Osobiście doświadczyłam już dawniej szkalowania. Obrażano moją mamę, mnie nazywano oszołomem, lewacką k..., jeden z radnych napisał, że jestem wrzeszczącym oszołomstwem. Więc te ich "mchy i porosty" nie robią wrażenia - opowiada Anita Kucharska-Dziedzic. - Ja to dobrze poznałam z racji zawodowych. Pisałam o cenzurze w PRL, manipulacji językiem, o nagonkach i szczuciu na pisarzy. Wiem z czym mamy do czynienia.

Kucharska-Dziedzic ma 46 lat. Pochodzi z Opolszczyzny z miasta znanego z filmu "Rejsu" (pamiętacie pytanie "Miasto na K. nad Wisłą. Odpowiedź padła Kluczbork). Jej mąż jest archeologiem i dyrektorem muzeum wojskowego w Drzonowie. Syn w gimnazjum, ma 16 lat.

Do Zielonej Góry przyjechała po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała na zielonogórskiej polonistyce. Doktorat na UJ,  napisała o wolności słowa w PRL. Dziś jest dyrektorką jednego z prywatnych przedszkoli w Zielonej Górze.

W 1999 r. współzakładała stowarzyszenie BABA, zajmujące się pomocą ofiarom przemocy i przestępstw, edukacją prawną dorosłych i dzieci, przeciwdziałaniem dyskryminacji. Kucharska-Dziedzic jest prezeską BABY.  W 2016 r. dostała prestiżową nagrodę Polskiej Rady Biznesu im. Jana Wejcherta (nazywaną polskim Oscarem biznesowym i społecznym). BABY w ub. roku pomogły ok. 1,4 tys. zielonogórzanom, mimo że stowarzyszenie nie ma wsparcia państwa i w ramach "dobrej zmiany" nie dostaje już grantów od PiS-owskiego ministra sprawiedliwości. Organizacja zdobywa fundusze m.in. w Fundacji Batorego.

- Ruch Miejski to konkretne działania, praca z ludźmi i dla ludzi. To ekologia, przyjazne miasto, zdrowe powietrze, jawność w życiu publicznym, budżet obywatelski, który przecież jest w kraju dzięki ruchom miejskim. A ja lubię widzieć efekty swojej pracy, a ciała opiniująco-doradcze w Polsce to niekończące się nasiadówki, które niczego nie zmieniają. Ludzie z Ruchu nawet jeśli angażują się w protesty społeczne, to zawsze proponują rozwiązania problemów, pozytywne pomysły. I to nas łączy.

Pochodzi z Krosna Odrzańskiego, ma 35 lat. Od 15 lat zielonogórzanka. Na Uniwersytecie Zielonogórskim kończyła filologię polską i dziennikarstwo. Doktoryzuje się na socjologii. Pracowała najpierw w prasie, później w marketingu (m.in. kierownik działu w Denley.pl), sama też sprzedaje w internecie różności. I szkoli innych, jak to robić.

Mówi, że sprawami miasta mocniej interesowała się już jako dziennikarka. Sygnał jednak, by wziąć miejskie sprawy w swoje ręce przyszedł parę lat później. W 2015 r. ruszyła wycinka na Wzgórzu Braniborskim. - Moja okolica, znam tam każdy zakątek. Sąsiedzi rano zaalarmowali, że wycinają stuletnią lipę. Pobiegłam od razu. Nigdy nie zapomnę tej bezsilności i dezinformacji. I mieszkańców, którzy płakali - opowiada Marcinów. Nazajutrz zorganizowali protest. Przyszło 400 osób. - Tak to się zaczęło - tłumaczy. Mocno zaangażowała się w budżet obywatelski, krytykowała "reklamozę" na deptaku, pojawiała się na protestach, by wysłuchać sfrustrowanych mieszkańców. Podpatruje inne miasta i stamtąd próbuje przenieść do Zielonej Góry dobre wzorce. Akcja obklejania śmietników fototapetą należała akurat do tych przyjętych niejednomyślnie.

Od reszty Ruchu wyróżniają ją prawicowe poglądy - była rzeczniczką lokalnego Kongresu Nowej Prawicy Janusza Korwin-Mikkego, obecnie kieruje Klubem Republikańskim. Nie podoba się to kilku internautom. Marcinów obrywa zwłaszcza za koalicję z narodowcami w 2015 r., gdy kandydatem na prezydenta Zielonej Góry był Krzysztof Bosak.

- Zielona Góra nie jest lewicowa, ani prawicowa - mówi Marcinów. - Moje sympatie nie przesłaniają mi patrzenia na miasto jako wspólnego miejsca do życia. Bliskie mi są idee republikańskie, wolnościowe i wolnorynkowe, a nie prywatne opinie, wypowiedzi czy poglądy prawicowych liderów. Nie będę się za nie tłumaczyć - wyjaśnia.

- Dla każdego w Zielonej Górze jest miejsce i nie uznaję stygmatyzacji i piętnowania za to, że myślimy różnie. Nauczyłam się słuchać ludzi, to bardzo pomaga w poukładaniu sobie wielu rzeczy w głowie - opowiada Marcinów. - Współpracuję z politykami, dziennikarzami, społecznikami i mieszkańcami od  prawa do lewa i uważam to za wartość. Z niektórymi liderami Ruchu znamy się od lat, nawet nigdy się nie pokłóciliśmy. Nie mamy na to czasu i energii, jest tyle do zrobienia w mieście.

Skończyła technikum ogrodnicze (do klasy chodziła z posłem PiS Arturem Zasadą i do dziś się przyjaźnią). Potem wyjechała z Polski. Mieszkała w Izraelu, Irlandii, Anglii, Holandii i Francji. To, jak mówi, pozwala patrzeć na Zieloną Górę z europejskiej perspektywy.

Joanna Liddane ma 49 lat. Od zawsze pracowała "na swoim". Razem z siostrą prowadziła  kultową restaurację Winnica i sklep wnętrzarski. Do dziś jest restauratorką. Dla mieszkańców jest obrończynią drzew, dla zielonogórskich urzędników - ekoterrorystką. Walczy o ocalenie przydrożnych alei. Czasami, by uratować  poniemiecką aleję organizuje happening i zawiesza na drzewach białe całuny. Zdarza się, że gdy pilarze nie chcą czekać na przyjazd policji, po prostu zabiera im kluczyki od auta i wyrzuca w zboże. Liddane jest prezeską Zielonogórskiego Towarzystwa Upiększania Miasta. Namawia by ocalać poniemieckie ślady. Gdy remontowano świetlicę w Raculi wymogła na wójcie, by zostawił zabytkową stolarkę i fragmenty posadzek. Przez lata prowadziła "zieloną partyzantkę" w mieście. Zaniedbane skwery nasadzała bez zgody urzędników bylinami i kwiatami.

Liddane próbowała odsunąć strefę gospodarczą od Chynowa i ocalić części lasu tzw. Tańczących Sosen. Zaangażowana w obronę Lasu Piastowskiego, Wzgórza Braniborskiego czy Doliny Gęśnika. 

Najdłużej działa na rzecz zwierząt. Jako inspektor TOZ, potem Biura Ochrony Zwierząt ratowała koty, psy, konie i... krokodyla z zielonogórskiej Palmiarni. To ona wymogła by wywieźć dręczonego zwierzaka do ZOO we Wrocławiu. Sama przygarnęła kilka psów, kotów, kozę i dwa kucyki - Zuzię i Rózię.

Liddane jest certyfikowanym Strażnikiem Miejsc Przyrodniczo Cennych Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot z Bystrej. Współpracuje z wieloma stowarzyszeniami w kraju.

Ma 44 lata. Tata Zosi i Huberta. Reżyser, autor kultowych filmów spod znaku Sky Piastowskie. Gdy miał 16 lat, dostał od ojca kamerę VHS, z kolegami z os. Piastowskiego założył grupę Sky Piastowskie. I to zadecydowało o jego życiu. Studiował w łódzkiej filmówce. Uczy montaż w Lubuskiej Szkole Telewizji i Filmu. Nominowany do Paszportu Polityki. Dwukrotny zdobywca "Złotych Lwów" na festiwalu w Gdyni w Konkursie Kina Niezależnego. Kręcił teledyski dla Nosowskiej i Hey oraz zespołu Muchy. Dużo podróżuje po świecie. Nauczył się - tłumaczy - nigdy nie ocenić ludzi po pozorach.

Do dziś mówi, że najważniejszy film w jego życiu, to ten który opowiada o chorej na serce małej Marcie. Nakręcił go bo mała potrzebowała pieniędzy na operację w Niemczech.

Lipiec od urodzenia mieszka na os. Piastowskim. Gdy cztery lata temu prezydent Janusz Kubicki zapowiedział budowę obwodnicy przez Las Piastowski, Lipiec, razem z Liddane, stali się głównymi przeciwnikami inwestycji. Punktując, jak wielkie droga spowoduje spustoszenie w przyrodzie. Sprzeciwia się betonowaniu miasta. Dlatego zaangażował się w tworzenie Piast Polany - miejskiej łąki przy amfiteatrze. Uwielbia futbol. W Budżecie Obywatelskim promował boisko pod Hubą.

Lipiec chciałby stworzyć sieć darmowych osiedlowych domów kultury. Aktywizować seniorów  akcją "Seniorzy na Dwór!. Promuje osiedlowe radio "Radiola" .

Ma swoją winnicę Miłosz w Łazie k. Zaboru. Wcześniej pracował jako dziennikarz. Pisze o przeszłości i tożsamości Zielonej Góry.

Założył Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa Winnice Lubuskie. Zabiega o rewitalizację starego miasta, utworzenia szlaku architektury winiarskiej, przywróceniu charakteru miasta-ogrodu. - Bez szacunku do tradycji nie ma miasta - przekonuje. Protestował w obronie Lasu Piastowskiego, Wzgórza Braniborskiego.

Krzysztof Fedorowicz ma 48 lat, jest tatą Mileny, Miłowana i Miłosza. Winnicę założył 14 lat temu. Pierwszy hektar ziemi dostał od ojca. Dziś jest ma kilka więcej. Jako jedyny z zielonogórskich winiarzy robi szampana tradycyjną metodą. Winogrona uprawia ekologicznie. Swoje wino sprzedaje w kilku miastach w Polsce. Chlubą winnicy jest zweigelt o delikatnym zapachu papryczki, smaku dojrzałych wiśni i czereśni. Zachwycił się nim Robert Makłowicz. Dziś przyjaciel Fedorowicza.

Fedorowicz studiował filologię klasyczną i marketing. Napisał kilka tomików wierszy i powieści. Ostatniej dał tytuł "Grünberg". Liceum w latach 80. zmieniał kilka razy. - Naczytaliśmy się Brodskiego i uciekliśmy ze szkoły. Wezwali mnie aż do komitetu wojewódzkiego PZPR. Sekretarz rzucił, że albo się będę uczył, albo wyślą mnie na przymusowe roboty - wspomina. Winiarstwa nauczył go mistrz Lubomir Glos z Moraw. Rzucił dziennikarstwo, gdy odkrył, że na rodzinnych polach rośnie stara winorośl. Znalazł mapy z XVII w. Niemcy stawiali na pinot noir, rieslinga i silvanera. Pierwsze sadzonki sprowadził ze Słowacji.

Anna, Ana, Anq - byle nie "Ania", bo na to się wzdryga. Ma 34 lata. Kilka lat była fotoreporterkę "Wyborczej". Na materiały zawsze pędziła na swoim rowerze, nie schodziła  z niego nawet zimą. Jeśli chodzi o sprawy miasta, jak mówi, daleko jej do kompromisów. Ma to w genach, w końcu jej dziadek - Roman Mazurkiewicz był powojennym wicestarostą. Napisał hymn winobraniowy, padł  ofiarą stalinowskich represji.

Kraśko ma duszę społeczniczki, artystyczną wrażliwość. Wymyśliła, jak mogłoby wyglądać Magiczne Podwórko przy ul. Fabrycznej. Łączyła mieszkańców Gorzowa i Zielonej Góry w ramach Akcji Utylizacji Animozji. Jest inicjatorką powstania Centrali Twórczej (niezależnej przestrzeni kultury i wymiany myśli), współzałożycielką artystycznej Grupy F13. Organizuje Festiwal Kultury Współczesnej Look&See, wystawy i imprezy z muzyką elektroniczną. Na wszystkie jej osiągnięcia nie wystarczyłoby tu miejsca.

Uwielbia dziką przyrodę. Działa na rzecz Piast-Polany i Wzgórz Piastowskich, sama tworzy alternatywne szlaki turystyczne. Lubi zwiedzać opuszczone fabryki.

- Marzy mi się miasto otwarte na kulturę, na niezależne pomysły. Bo dziś kulturalna Zielone Góra jest w uśpieniu, dobrze by ją obudzić - opowiada.

Z wykształcenia jest animatorką (licencjat ze sztuk wizualnych) i historyczką po UZ. Pracuje w firmie reklamowej.

Pochodzi z Głogowa, skończyła etnologię na Uniwersytecie Wrocławskim. Ma 34 lata. Do Zielonej Góry sprowadziła się 15 lat temu, zaraz po studiach licencjackich. Pracowała w skansenie w Ochli, później zajęła się produkcją autorskiej, artystycznej biżuterii. - Wybrałam Zieloną Górę, bo wydała mi się bardziej przyjaznym miastem od Wrocławia. Duże miasto zaczęło mnie jednak przytłaczać. Tu czuję się lepiej. Jest spokojniej, a ja cenię sobie spokój i ciszę - mówi.

Uwielbia długie spacery, dlatego mieszkanie w pobliżu Wzgórz Piastowskich jest dla niej idealne. Amatorsko pasjonuje się ornitologią, lubi obserwować ptaki przez lornetkę. Jest żoną Michała Zenknera z kabaretu K2 (wcześniej należał do formacji Hlynur). Spodziewają się pierwszego dziecka.

- Wstąpiłam do Ruchu Miejskiego, bo w mieście jest wiele do poprawy. Nie myśli się o sprawach, których nie widać gołym okiem. Brakuje np. konsekwentnej polityki mieszkaniowej. I boli niezrozumienie rewitalizacji. Przecież nie chodzi o remonty placów i parków, a odnowę zdegradowanych ulic i dzielnic - mówi.

Paweł Zalewski ma 41 lat, jest absolwentem ochrony środowiska i biotechnologii na Uniwersytecie Zielonogórskim. Pracuje na stacji meteorologicznej.

Mieszka przy ul. Zamkowej. Razem z Małgorzatą Zenkner zasiada w komitecie do spraw rewitalizacji, walczy m.in. o to, żeby unijne fundusze trafiły do najuboższych rejonów śródmieścia. - W praktyce, a nie w teorii. Remont placu przy filharmonii czy Wzgórza Winnego w żaden sposób nie rozwiąże problemów mieszkających tam ludzi, nie można go też nazwać rewitalizacją - przekonuje.

Aktywnie działa w Zielonogórskim Towarzystwie Upiększania Miasta. Upomina się, żeby przy inwestycjach drogowych nie była pomijana przyroda. Na własnej skórze przekonał się o sile lex Szyszko, kiedy rok temu w okolicy jego domu został ścięty potężny kasztanowiec. - Do dziś odczuwamy jego brak. W lecie dawał cień, jesienią dzieci zbierały pod nim kasztany - opowiada.

W wolnym czasie wsiada na rower i objeżdża okolice Zielonej Góry. Relacje zamieszcza na Facebooku. Ostatnio był m.in. w Lesie Odrzańskim, Zatoniu i nad Odrą w Pomorsku.

Biolog, obecnie doktorant na Uniwersytecie Zielonogórskim. W grudniu skończy 30 lat.  Jest nauczycielem przyrody w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I stopnia. Prowadzi działalność edukacyjną, ma bloga i firmę "Żywa Edukacja". Na warsztatach z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi popularyzuje wiedzę o przyrodzie. Chętnie opowiada im m.in. o budzących odrazę owadach (szczególnie denerwuje go określenie "robale") i pokazuje, że modliszka, patyczak czy karaczan wcale nie są tak straszne, jak wyglądają na pierwszy rzut oka.

Prowadzi też zajęcia w ogrodzie botanicznym. Mówi o sobie "biopsychol". - To dlatego, że interesuje mnie przyroda pod każdym względem - tłumaczy.

Pilichowski jest współautorem inwentaryzacji zielonogórskich pomników przyrody, przeprowadził też przegląd przydrożnych drzew w mieście. Załamywał ręce, kiedy widział, że do złego stanu drzew doprowadziła nieodpowiednia pielęgnacja. - Przycinek nie mogą realizować zwykli ludzie z piłą. Muszą się tym zajmować osoby przeszkolone i mające wiedzę. Dobrze byłoby, żeby miasta i gminy miały świadomość, że jeśli nie chcemy zagrożeń w pasach drogowych, to najlepiej zatrudnić specjalistów. Często tacy ludzie są na miejscu, ale z nich się nie korzysta - mówił w wywiadzie w "Wyborczej".

Boli go, że dorodne okazy są wycinane w mieście bez wcześniejszych specjalistycznych ekspertyz, a badania są robione "na oko". - Bardzo bym chciał, żeby miasto przeznaczało na pielęgnację zieleni przynajmniej połowę pieniędzy, co na budowę dróg - mówi.

Dawid Kotlarek, na co dzień bibliotekarz z Norwida, ma 40 lat. Skończył historię na Uniwersytecie Zielonogórskim, obronił doktorat z bibliologii regionalnej. Bibliotekarzem został po linii rodzinnej. - Broniłem się bardzo długo, bo mama, ojciec... Nie chciałem iść rodzinną ścieżką. Chciałem być nauczycielem. Nawet przez rok pracowałem w prywatnym gimnazjum. Ostatecznie trafiłem do biblioteki do działu regionalnego, w którym praca bardzo mnie interesowała. Miałem możliwość pisania publikacji o historii regionu. Pasowało mi to - opowiadał w "Wyborczej".

W młodosći grał heavy metal. Potem przerzucił się na punk rock. - Agresywna muzyka, wykrzyczana, z mocnym przekazem ideowym. Zaczęło się granie na basie i gitarze elektrycznej oraz sięganie do klasyki hardcore punka. Poznałem ludzi, którzy angażowali się w różne akcje: Food Not Bombs, obronę lokatorów, działania w squatach. To ukształtowało moje podejście do życia, i tak zostało do dzisiaj. Niektórzy żartują, że mam tyle lat, a dalej hałasuję na tej gitarze, ciągle gdzieś jeżdżę - wspominał. W młodości trenował dżudo, grał w piłkę. Dziś biega maratony i ekstremalne dystanse. - Grałem w zespołach i zdrowego trybu życia nie prowadziłem. Waga rosła, za dużo używek. W pewnym momencie trzeba było powiedzieć "dość". Żona mnie wkręciła w bieganie.

Jeszcze rok temu działał w Partii Razem. - Choć dużo w niej było demokracji, to jednak partia narzuca pewien kaganiec. W Ruchu Miejskim jest więcej swobody - dodaje.

W Ruchu zajmuje się komunikacja miejską. - Niby jest dobrze, ale mogłoby być lepiej. W przyszłości miasto musi myśleć o tańszych biletach, a także darmowych autobusach. No i kuleją połączenia z podzielonogórskimi gminami. Żeby dojechać na działkę w Wilkanowie, trzeba wsiąść do "pekaesu"! Wiem, że to sprawa ekonomicznych rozliczeń. Ale tak duże miasto musi wychodzić poza schematy.