Historia Orkiestry Dętej Zastal sięga pierwszych lat po wojnie. Późniejszy Zastal nazywał się Zaodrzańskimi Zakładami Budowy Mostów i Wagonów WAGMO. Te powstały w miejsce firmy przemysłowca Beuchelta. Misję stworzenia zakładowej orkiestry dostał Michał Kobak. Zespół podbił serca mieszkańców miasta i okolicznych wsi. Muzyczni weterani do dziś wspominają, że przez lata nie mieli ani jednej wolnej niedzieli.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Kazimierz Zwiernik - puzonista, rekordzista orkiestrowy, jest w niej od 64 lat! Po ukończeniu szkoły dostał nakaz pracy w Zastalu. I tak został ślusarzem. Szybko wstąpił do zakładowej orkiestry.
W kolejnych latach było jeszcze ciekawiej. Orkiestra liczyła nawet 50 członków. Przez dziesięciolecia dowodził nią Franciszek Rzeźniczak. Grała w Warszawie, Czechosłowacji, Magdeburgu, nagrywała dla Polskiego Radia. Stała się nieodłącznym elementem oficjalnych imprez, w tym powitań dygnitarzy, pochodów pierwszomajowych, ale także świąt kościelnych. Uświetniała ważne imprezy sportowe m.in. grała na otwarciu Mistrzostw Świata w Pięcioboju Nowoczesnym w Drzonkowie. Zdobywała wysokie miejsca w ogólnopolskich konkursach orkiestr dętych. Uwaga, w całym kraju było ich wówczas aż 1170!
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Zbigniew Szyrski - na klarnecie w orkiestrze gra od 56 lat. Chodził do ogniska muzycznego, a do orkiestry przyszedł zaraz po wojsku. - Dźwięki to moje hobby - mówi.
Po 1991 r. i prywatyzacji los orkiestry zawisł na włosku. Jak dalej funkcjonować, nie mając zakładowego wsparcia? Sympatycy nie poddali się. Postanowili wziąć sprawy w swoje ręce i założyli stowarzyszenie. - Złote czasy fabryki i orkiestry pozostawiły na nasze szczęście spuściznę w postaci wszystkich instrumentów. Decyzja była szybka i jednogłośna: gramy dalej - opowiada Adolf Witt, prezes Stowarzyszenia Orkiestra Dęta Zastal.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Adolf Witt - saksofonista barytonowy, prezes stowarzyszenia Orkiestra Dęta Zastal, które powstało po upadku fabryki wagonów, mecenasa orkiestry. W Zastalu był spawaczem, jako muzyk debiutował w wojsku. W zastalowskim zespole gra od 54 lat.
Obecnie orkiestra składa się 34 muzyków amatorów. Część z nich w Zastalu była ślusarzami, spawaczami, tokarzami czy urzędnikami. Model był jeden: za dnia praca przy maszynach, a wieczorami wspólne granie. - Próby odbywały się wtedy nie raz, a dwa razy w tygodniu po dwie godziny. Sam pracowałem na dwie zmiany, urywałem się na próby - wspomina Adolf Witt. - Początkowo ćwiczyliśmy w salce na terenie zakładu. W latach 70. przenieśliśmy się do specjalnie wybudowanego obiektu, naprzeciw bramy wjazdowej do Zastalu. Dziś tam jest restauracja.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Leszek Gąd - kapelmistrz, od dziecka mieszkał nieopodal fabryki Zastalu. Jak mówi, muzyka sama wdzierała mu się przez okno do domu. W fabryce pracował w administracji, w orkiestrze działa od 45 lat.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Janusz Moder - kornecista, w Zastalu pracował jako tokarz i ślusarz. W orkiestrze od 50 lat. Muzyk z zamiłowania.
Najdłuższym koncertem, jaki dała orkiestra, był występ na Śnieżce w Karkonoszach w 1960 r. Wspólnie z zaprzyjaźnioną grupą z Hradec Kralowe grali trzy godziny. Zazwyczaj koncert orkiestry dętej trwa od godziny do półtora. Tyle mocy są w stanie wyciągnąć płuca grajków, by ich nie zniszczyć.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Aneta Ratajczak - gra na saksofonie altowym, jedna z dwóch kobiet w orkiestrze. Nowy narybek, w zastalowskim zespole jest od roku, wcześniej ponad 20 lat grała w Młodzieżowej Orkiestrze Dętej w budowlance.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Krzysztof Roszak - puzonista, sam dokładnie nie pamięta, ile lat jest orkiestrze. - Ze 20 będzie - mówi.
Franciszek Rzeźniczak, wieloletni kapelmistrz orkiestry, pochodził z woj. poznańskiego. Kapelę objął w połowie lat 60. i rozsławił ją - z nim pojechali na słynny Festiwal Młodzieży w 1955 r. i na wielkie imprezy do Czechosłowacji. Uwielbiał czeską muzykę i polskie ludowe przyśpiewki. Jego numerem życia była "Szła dzieweczka", wyrabiał z nią cuda. Rzeźniczak miał umiejętność przekonywania. W firmie i we władzach załatwiał zwolnienia na koncerty, wyciągał pieniądze od szefów. Gdy Rzeźniczak zmarł na początku lat 90., zastalowcy zwrócili się do Rady Miejskiej z prośbą o upamiętnienie swojego kapelmistrza. I jest w Zielonej Górze ulica Rzeźniczaka.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Instrumenty muzyków wymagają opieki i regularnej konserwacji. W przeciwnym razie mogą stracić nie tylko swój połysk, ale co gorsza - tonację. Przy instrumentach dętych blaszanych trzeba zadbać o wentyle i guziki. Wpuszcza się do środka kilka kropli specjalnej oliwki. Ustniki czyści szczoteczką, a cały instrument ciepłą wodą, wlewając ją do czary. Poważne awarie zdarzają się rzadko. Wtedy jednak trzeba oddać instrument do profesjonalnego serwisu lub wymienić.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Darek Leszczyński - trębacz, przedstawiciel średniego pokolenia, w orkiestrze od 28 lat. Najpierw terminował przez trzy lata grał w orkiestrze "budowlanki". Po przerwie na służbę wojskową powrócił do muzycznego zamiłowania.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Tadeusz Piotrowski - trębacz z 10-letnim stażem. Gra z czystego zamiłowania do muzyki, wykorzystując czas wolny.
Różnorodność imprez na jakich występują o jest ogromna. W repertuarze też dlatego znajduje się cały przekrój gatunków i tematów muzycznych. Są utwory symfoniczne, ludowe, filmowe, rockowe, bluesowe, disco i tzw. "nowej fali". Melodie, które znają wszyscy, chociażby ze słyszenia. Popularne motywy grane na instrumentach dętych porywają nawet najbardziej upartych. Przekonać się o tym będzie można na letnich koncertach orkiestry na deptaku. Początek już niebawem.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Mateusz Lach - gra na trąbce, tubie i saxhornie. Świeży narybek, w orkiestrze Zastalu od trzech lat. Wcześniej grał m.in. w budowlance i Polsko Niemieckiej Orkiestrze Symfonicznej.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Trwają poszukiwania muzyków grających na puzonie, waltorni czy trąbce, a także na flecie, klarnecie, saksofonie czy tubie. Próby odbywają się we wtorki w godz. 17-19 na terenie Zastalu (wejście bramą od strony ul. Sulechowskiej). Szczegółowe informacje można zdobyć pod nr. tel. 668 378 873 oraz na fanpage'u FB.
Fot. Anna Krasko / Agencja Gazeta
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze